انتقال ژن coda به گیاه کلزا جهت مقاومت به تنش شوری

کلزا به خاطر داشتن سطوح پایین اسید چرب های اشباع از گیاهان روغنی مهم محسوب می شود. تنش شوری یکی از عوامل محدود کننده در رسیدن گیاهان به حداکثر پتانسیل ژنتیکی خود می باشد. با توجه به افزایش جمعیت جهان و نیاز روز افزون به غذا، استفاده از گیاهان تراریخته متحمل به تنش ها یکی از راهبردهای موثر در این زمینه می باشد. افزایش محتوی سلولی برخی از ترکیبات اسمز نگهدار از طریق مهندسی ژنتیک موجب بهبود تحمل گیاهان به تنش های غیرزیستی از جمله شوری شده است. از مهمترین این ترکیبات اسمزنگهدار گلایسین بتائین می باشد که آنزیم کولین اکسیداز (coda) با تبدیل کولین به گلایسین بتائین از آنزیم های مهم در این مسیر می باشد. هدف از این طرح انتقال ژن کولین اکسیداز به گیاه کلزا رقم orient برای افزایش تحمل آن به شوری می باشد. از ژن coda تحت کنترل پیشبر 35s همسانه سازی گردیده بود استفاده گردید. پلاسمید دوگانه حاوی ژن پس از تکثیر و تایید نهایی در باکتری e.coli به آگروباکتریوم نژاد gv3101 منتقل گردید. پس از آنالیز مولکولی باکتری های تراریخته برای حضور پلاسمید در آن از طریق pcr، از آن ها برای تراریخته کردن کلزا استفاده شد. در این طرح برای انتقال ژن، دو ریزنمونه کوتیلدون و هیپوکوتیل گیاه به همراه غلظت های 4/0 و 6/0 آگروباکتریوم در حضور نیترات نقره به میزان 5 میلی گرم در لیتر در مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل، نشان داد که استفاده از ریزنمونه هیپوکوتیل برای تراریختی کلزا در این آزمایش بهتر از کوتیلدون بود. بیشترین میزان تراریختی با استفاده از ریزنمونه هیپوکوتیل 20 درصد بدست آمد. شاخساره های تراریخته برای ریشه زایی به محیط ریشه زایی منتقل شدند. گیاهان تراریخته احتمالی شده در حضور ماده گزینشگر موفق به القا و گسترش ریشه شدند در حالی که گیاهان غیرتراریخته نکروزه شده و از بین رفتند. از کل گیاهان باززا شده تعداد 40 گیاه تولید ساقه و در نهایت تعداد 34 گیاه تولید ریشه کردند. گیاهان ریشه دار شده پس از استقرار در گلخانه با استفاده از آغازگرهای اختصاصی برای ژن nptii مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که تعداد 21 گیاه سازواره ژنی را دریافت کرده اند. گیاهان برای گلدهی تحت مراقبت های ویژه قرار گرفتند و پس از بذردهی، بذور نسل اول آنها جمع آوری گردید.